نشست تخصصی عکاسی با موضوع “Mirrorless یا SLR مسئله این است؟” روز پنج شنبه 17 مردادماه در محل موسسه “گنجینه هنر تصویر سپنتا” با حضور علاقمندان به عکاسی برگزار گردید.

دکتر زارع خلیلی به عنوان سخنران، به تشریح موضوع مورد نظر از سه منظر پرداخت. خلاصه این سه منظر در زیر منعکس می شود. اگر علاقه مند به نسخه شنیداری این نشست هستید با موسسه تماس بگیرید.

الف- سطح فرهنگی:  خیلی از کسانی که در حوزه عکاسی فعالیت می کنند، اساسا به دوربین به عنوان وسیله ای برای کسب درآمد می نگرند و آنچه برایشان اهمیت دارد، وجه هویتی و موقعیت اجتماعی و اقتصادی است. در اینصورت، اهمیت چندانی ندارد که کدام دوربین را انتخاب کنند. چون هدف اصلی چیزی به غیر از عکاسی است. از این منظر خیلی از فعالان تجاری در این حوزه، ترجیح می دهند وسیله ای چشمگیر، گرانقیمت و اغلب حجیم داشته باشند تا اطرافیان را مرعوب کنند. هدف از انتخاب ابزار در این نگرش، جنبه های فرهنگی، مناسبات اجتماعی و تشخص و تمایز اجتماعی است. از همین رو، خیلی از عکاسان آتلیه ترجیح می دهند جدیدترین وسیله ها را داشته باشند تا از چشم و هم چشمی با رقیبان کم نیاورند و در این آوردگاه توانایی، تشخص خود را با ابزاری گران قیمت و جدید به نمایش بگذارند بدون اینکه به کاربرد و کارکرد اصلی آن ابزار و تجهیزات آگاهی لازم را داشته باشند.

ب- سطح تکنیکی: از این منظر شناخت مکانیسم و عملکرد هر یک از دوربین ها اهمیت دارد. دوربین های انعکاسی یا SLR محاسنی دارند از جمله:

 

  • 1- امکان تعویض لنز
  • 2- منظره یاب (ویزور) اُپتیکی یا آیینه ای و امکان دیدن کاملا طبیعی
  • 3- تطابق کامل زاویه دید (آنچه عکاس می بیند، دقیقا همان زاویه دید روی سنسور ضبط می شود).
  • 4- عمر طولانی باطری (امکان عکسبرداری تا 1000 فریم با یک باطری).
  • 5- مقاوم در برابر شرایط سخت جوّی مثل گرما، سرما، رطویت و گرد و غبار

\همچنین معایبی دارند شامل:

  • 1- سنگین و حجیم به خاطر وجود آیینه
  • 2- ایجاد سر و صدا هنگام عکاسی (بالا و پایین رفتن آینه)
  • 3- امکان ایجاد لرزش به خاطر حرکت آینه و سنگینی دوربین
  • 4- سنگین و بزرگ بودن لنزهای مربوطه و مشکل پدیده رتروفوکال یا رتروفوکوس.
  • 5- حمل و نقل نسبتا مشکل بخصوص در مدت طولانی.
  • 6- گران قیمت بودن بدنه دوربین و لنزهای آن.
  • 7- محدودیت بکارگیری دوربین در موقعیت های مختلف (وجوه فرهنگی یا محیطی)

\از طرف دیگر، دوربین های بدون آینه نیز محاسنی دارند شامل:

  • 1- کم حجم و سبک به خاطر نبودن آیینه و متعلقات آن
  • 2- امکان تغییر لنز
  • 3- منظره یاب (ویزور) الکترونیکی و امکان مشاهده تصویر دو بعدی و مشخصات تصویر مثل هیستوگرام، روشنایی، رنگ و آنچه قرار است روی سنسور ضبط شود.
  • 4- امکان لرزش کمتر هنگام عکاسی به خاطر نداشتن آینه و سبک بودن دوربین.
  • 5- کوچک بودن لنزهای آن و امکان بهتر نورگیری لنز و رسیدن به دیافراگم های پایین.
  • 6- حمل و نقل آسان تر حتی در مسیرهای طولانی.
  • 7- قیمت مناسب دوربین و امکان اپتیکی بهتر برای تصویر شفاف تر و خطای کمتر رنگ و نور
  • 8- امکان عکسبرداری با سرعت بیشتر نسبت به دوربین انعکاسی (60 فریم بر ثانیه)

معایب اینگونه دوربین ها نیز شامل:

  • 1- ویزور الکترونیکی و ایجاد تصویری دو بعدی و مجازی
  • 2- مصرف زیاد باطری به دلیل روشن بودن صفحه حساس (سنسور)
  • 3- حساس بودن نسبت به شرایط محیطی نامناسب مانند سرمای زیاد، گرمای زیاد، رطوبت یا گرد و غبار
  • 4- محدودیت سرعت شاتر هنگام کاربرد فلاش نسبت به دوربین انعکاسی
  • 5- عدم امکان استفاده بیشتر مدل ها در استودیو با فلاش استودیویی
  • 6- تاخیر زمانی هنگام عکسبرداری
  • 7- استهلاک بیشتر پرده شاتر نسبت به دوربین های انعکاسی

\عکاس با شناخت ویژگی های هر کدام از دوربین ها دست به انتخاب می زند تا نیازهای خود را با استفاده از ابزار لازم برطرف نماید.

عملکرد پرده شاتر در دوربین های انعکاسی و بدون آینه در تصاویر زیر قابل بررسی است.

پرده شاتر در دوربین انعکاسی:

 

پرده شاتر در دوربین بدون آینه:

ج- سطح نظری:

چنانچه از این زاویه به موضوع مورد نظر یعنی کدام دوربین را انتخاب کنیم؟ بدون آینه یا انعکاسی ؟ به مواردی باید اشاره کرد که ماهیت عکاسی را تشکیل می دهد. چنانچه کار هنری را توسعه تخیل بدانیم و هنرمند را فردی بدانیم که با تخیل خود، موجب پیدایش اثری نو و خلّاق می شود؛ در این صورت به اشکال بزرگی که در دوربین بدون آینه است باید اشاره شود.

به راحتی گفته می شود که دوربین بدون آینه ویزور یا منظره یاب الکترونی دارد و این امکان را برای عکاس فراهم می آورد تا صحنه را به شکل دو بعدی دیده، تاریکی و روشنایی صحنه را بر اساس آنچه دوربین نمایش می دهد کنترل کرده و عکس خود را بگیرد. در نظر اول این امکان مناسبی به نظر می آید اما از لحاظ نظری شکافی بزرگ و مشکلی غیر قابل حل وجود دارد.

اگر عکاس با انتخاب دوربین انعکاسی که ویزوری اُپتیکی و واقعی دارد در مقابل دنیای واقعی دست به انتخاب می زند و صحنه ای را در نظر می گیرد تا آن را ثبت کند، دوربین او صرفا واسطه و دستگاهی است که آنچه عکاس در مواجهه با دنیای واقعی، ملموس، سه بعدی و حقیقی می بیند را به شکل دو بعدی انجام دهد. عکاس، تخیل خود را بکار می گیرد و پیش فرضی در نوع تصویر بوجود آمده در نظر دارد. این امکانی است که دوربین انعکاسی در اختیار او قرار می دهد.

بر خلاف آنچه دوربین انعکاسی در اختیار عکاس قرار می دهد، دوربین غیر انعکاسی یا Mirrorless از همان ابتدا عکاس را در مواجهه با دنیای سه بعدی، واقعی و طبیعی قرار نمی دهد بلکه تصویری دو بعدی و مجازی و غیر حقیقی به او نشان می دهد و از او می خواهد تا از میان آنچه دنیای تکنولوژیک به او عرضه می کند، صحنه ای را انتخاب و ضبط کند. در استفاده از دوربین بدون آینه قرار نیست که تخیل عکاس کار کند. اتفاقا دنیای دو بعدی و مجازی دوربین بدون آینه ضد تخیل است. در چنین حالتی، ذهن عکاس منجمد شده و دوربین عکاسی نه به عنوان یک واسطه بلکه به عنوان نقشی تولیدی و اصلی عمل می کند. دنیای واقعی کنار گذاشته می شود. عکاس به دنیای حقیقی نگاه نمی کند بلکه به دنیای مجازی، غیر واقعی و تکنولوژیک خیره می شود. تصویر افسون کننده دو بعدی مجالی برای تخیل عکاس باقی نمی گذارد و عکاس را اسیر و برده خود می کند. از این منظر، بردگی مدرن اتفاق می افتد و استفاده کننده از این وسیله، ناخواسته و نادانسته، برده و اسیری در دنیای تکنولوژیک می شود.

دوربین بدون آینه ضد عکاسی است. اما چون منافع شرکت های تولیدی و منطق سرمایه داری حکم می کند، باید سلیقه عموم را تغییر داد و آنها را به سمت استفاده از این دوربین ها هدایت کرد زیرا منافع اقتصادی و منطق بازار چنین حکم می کند که این دوربین ها ساخته و عرضه شوند زیرا سود اقتصادی بیشتری را نصیب شرکت های تولیدی می کند. در این مسیر آنچه کمترین اهمیت را دارد، تخیل و توسعه تخیل بشری است.

نظر خود را در مورد این بحث با ما به اشتراک بگذارید.